Co to jest status studenta i kiedy się go traci?
Data dodania: 14 grudnia, 2023 / Aktualizacja: 25 kwietnia, 2024
Zastanawiasz się, co to jest status studenta i kiedy się go traci? Data ważności legitymacji studenckiej nie oznacza tego samego, co posiadanie statusu studenta. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, gdzie możesz sprawdzić, czy jesteś jeszcze pełnoprawnym studentem, kiedy przestaje obowiązywać status i do kiedy możesz korzystać ze swojej legitymacji.
Czym jest status studenta?
Status studenta otrzymuje każda osoba, która została przyjęta na studia I stopnia, studia II stopnia lub jednolite studia magisterskie. Pełnoprawnym studentem stajesz się wraz ze złożeniem ślubowania i oficjalnym przyjęciem w poczet studentów.
Oznacza to, że statusu studenta nie mają studenci studiów doktoranckich i podyplomowych. Poza tym status ten nie może być utrzymywany dłużej niż do 26 roku życia. Informacje te reguluje Ustawa z dnia 20 lipca 2018 roku Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Przeczytaj, jak wybrać uniwersytet dopasowany do twoich potrzeb i zainteresowań.
Gdzie sprawdzić status studenta?
Twój status studenta może potwierdzić jedynie uczelnia. Dlatego jeżeli zależy Ci na potwierdzeniu statusu studenta, np. poprzez otrzymanie zaświadczenia o przebiegu studiów, to musisz złożyć wniosek do dziekanatu. Na szczęście nie musisz tego robić osobiście na uczelni. Wniosek o zaświadczenie złożysz też przez internet. Jednak w tym przypadku niezbędny będzie profil zaufany, certyfikat kwalifikowany lub bezpieczny podpis elektroniczny. O tym jak złożyć pismo online przeczytasz na stronie gov.pl w tym miejscu.
Zalety bycia studentem, czyli co daje status studenta?
Wraz z rozpoczęciem studiów otrzymujesz wiele korzyści, z których warto korzystać. To nie tylko możliwość korzystania ze stypendiów naukowych czy socjalnych. To również bezpłatna opieka zdrowotna, w ramach ubezpieczenia przez rodziców albo uczelnię. Posiadanie legitymacji studenckiej pozwala Ci na oszczędności na każdym kroku. Z tym dokumentem masz tańsze przejazdy komunikacją miejską i pociągami. Możesz również korzystać ze zniżek i rabatach w restauracjach, czy barach. To także możliwość korzystania z biblioteki uczelnianej, wydarzeń akademickich takich jak seminaria lub konferencje.
Poza tym możesz zyskać też na tym, że jako student nie musisz odprowadzać podatku dochodowego. Obowiązuję Cię tzw. zerowy PIT dla młodych, z którego możesz korzystać do ukończenia 26 lat.
Status studenta a składki ZUS
Student, który będzie pracował podczas nauki może również korzystać z preferencyjnych składek do ZUS. Póki student nie ukończy 26 roku życia, to nie ma obowiązku odprowadzać składek na ubezpieczenia społeczne. Zależy to oczywiście od podpisanej umowy z pracodawcą, czy zleceniodawcą. Jednak pracując i studiując jednocześnie, możesz liczyć na to, że twoja wypłata będzie wyższa, bo nie będziesz musiał płacić tych składek i podatków, co osoby starsze od Ciebie.
Zatrudnienie studenta na umowę o pracę a umowę zlecenie
W przypadku studentów dużo bardziej atrakcyjną formą zatrudnienia jest podpisanie umowy zlecenia. Dzięki niej możesz w pełni skorzystać ze wszystkich przywilejów, jakie Ci przysługują w ramach statusu osoby uczącej się oraz z faktem, że masz mniej niż 26 lat.
Osoba ucząca się może jako zleceniobiorca liczyć na:
- Darmowe ubezpieczenie zdrowotne u rodziców lub na uczelni. Dzięki czemu nie odprowadza składek z tego tytułu.
- Nie musi odprowadzać żadnych składek do ZUS, jeżeli chodzi o opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne.
- Jako młoda osoba do 26 lat może korzystać z zerowego podatku dochodowego (tzw. PIT dla młodych).
- Możliwość dopasowania pracy do zajęć na uczelni.
Dzięki temu wypłata brutto to dla studenta tak naprawdę równa się wypłacie netto. Co oznacza, że masz możliwość zarobienia więcej pieniędzy. Jednak umowy cywilnoprawne to nie tylko same korzyści. Mimo że prawo narzuca minimalną stawkę godzinową, to jednak na umowie zlecenia nie masz płatnego urlopu ani chorobowego. Oznacza to, że jeżeli z jakichś względów nie możesz pracować lub chcesz sobie zrobić wolne, to wtedy nie zarabiasz. Nie odkładasz też na swoją przyszłą emeryturę, a jednak dobrze jest o to zadbać jak najwcześniej.
Natomiast zatrudnienie na umowie o pracę oznacza dla Ciebie, jako studenta, że każdy urlop i czas na zwolnieniu lekarskim jest płatny. Możesz też liczyć na inne benefity pracownicze, które przysługują pracownikom etatowym. Jednak na tym plusy etatu się kończą. Na umowie o pracę odprowadzasz wszystkie składki ZUS (chorobowe, rentowe, emerytalne i wypadkowe), więc twoje wynagrodzenie jest niższe. Nadal możesz skorzystać z PIT dla młodych. Etat wiąże się też ze stałymi godzinami pracy. Oznacza to, że w tygodniu roboczym musisz pracować po 8 godzin dziennie. To może być już nie do pogodzenia dla osób na studiach dziennych.
Kiedy wygasa status studenta po obronie?
Twój status studenta może wygasnąć w trzech sytuacjach.
- Wraz ze skreśleniem z listy studentów (np. kiedy nie złożysz w terminie pracy dyplomowej).
- Po złożeniu egzaminu dyplomowego.
- Zaliczenie ostatniej wymaganej praktyki studenckiej (w przypadku studiów medycznych i farmaceutycznych).
Oznacza, że dzień obrony pracy magisterskiej jest również ostatnim dniem, w którym posiadasz status studenta.
Wyjątkiem jest urlop dziekański, ponieważ status studenta nie wygasa w trakcie urlopu dziekańskiego.
Warto pamiętać, żeby wszelkie zmiany w przebiegu studiów zgłaszać w miejscu pracy. Leży na Tobie obowiązek poinformowania pracodawcy o tym, że ukończyłeś studia. W takiej sytuacji pracownik kadr wyśle do ZUS-u odpowiednią informację. Przez co będziesz już płacić pełnie składki na ubezpieczenia społeczne.
Warto też wiedzieć, że status studenta kończy się wraz z 26 urodzinami. Co oznacza, że tracisz wszystkie przywileje studenckie, z której do tej pory korzystałeś.
Do kiedy można korzystać z legitymacji studenckiej?
Z legitymacji studenckiej możesz korzystać do czasu jej ważności, wskazanym na hologramowej naklejce. Standardowo termin ważności upływa z dniem 31 października. Pamiętaj tylko, że status studenta nie jest tym samym, co ważność legitymacji. Twój status wygaśnie wraz ze zdaną obroną czy zaliczeniem egzaminu końcowego. Natomiast dokument jest ważny do końca semestru.
Sprawdź, jakie zniżki ma student dzięki legitymacji studenckiej.