Jak wybrać studia? Jak wybrać STUDIA

Co można zrobić po osiągnięciu pełnoletności? 18 rzeczy, których nie mogłeś robić przed ukończeniem 18 lat

Data dodania: 8 czerwca, 2025 / Aktualizacja: 2 kwietnia, 2025
Co można robić po ukończeniu 18 lat? Źródło: Sharefaith / Pexels

18 urodziny to moment, na który czeka z niecierpliwością większość młodych ludzi. Jest to szczególne wydarzenie w życiu każdego: od tej chwili możesz decydować o sobie i teoretycznie nikt nie może narzucić Ci, co masz robić. Ale czy zastanawiałeś się, co dokładnie możesz zrobić po ukończeniu 18 roku życia? Oto 18 rzeczy, których ze względu na wiek nie mogłeś zrobić, zanim nie skończyłeś osiemnastu lat.

Co można zrobić po osiemnastce?

1. Pomyśleć nad kierunkiem studiów i go samodzielnie wybrać.

Jedną z najważniejszych pierwszych decyzji będzie z pewnością wybór studiów. Oczywiście część rodziców będzie próbowała wpływać na postanowienie młodego człowieka. Czasami mają rację, czasami niestety nie. Jako pełnoletnia osoba musisz w tym momencie sam zadecydować o swojej przyszłości. Weź pod uwagę zarówno czynniki ekonomiczne (czy dany zawód da Ci w przyszłości pracę), jak i również swoje zamiłowania. Jeśli uwielbiasz jazdę konną i chcesz rozwijać się w tym kierunku, a nie znosisz siedzenia przy biurku, studia księgowe raczej nie będą dobrym wyborem. Owszem, bez problemu znajdziesz po nich pracę, ale musisz odpowiedzieć sobie na pytanie, czy przez resztę życia chcesz „grzebać” w papierach.

2. Zrobić prawo jazdy na samochód lub motocykl kategorii A2.

Co prawda możesz zapisać się na kurs i zdać egzamin nawet 3 miesiące przed 18-tką, ale samo prawo jazdy otrzymasz dopiero w momencie uzyskania pełnoletności.

3. Założyć konto w banku.

Kończąc 18 lat, możesz samodzielnie i bez zgody rodzica wybrać konto w dowolnym banku. Nikt nie będzie miał do niego wglądu i będziesz mógł decydować o swoich wydatkach bez konieczności proszenia rodzica o akceptację.

4. Zrealizować obowiązek obywatelski i głosować w wyborach.

Od tego momentu masz realny wpływ na to, jak wygląda sytuacja polityczna w Polsce. Możesz udać się na wybory i oddać swój głos.

5. Zaciągać zobowiązania.

Jeśli osiągasz dochody, możesz bez większych problemów zaciągać zobowiązania w bankach i instytucjach pożyczkowych, np. kupować coś na raty.

5. Podejmować pracę w pełnym wymiarze godzin oraz nocną.

Przepisy w Polsce dopuszczają zatrudnianie osób młodszych niż 18 lat, ale pod wieloma dodatkowymi warunkami. Na przykład młodociany nie może pracować na nocną zmianę lub wykonywać pracy w godzinach nadliczbowych. Wraz z ukończeniem 18 roku życia to się zmienia: jeśli masz chęć, możesz się podjąć każdej pracy na pełen etat.

6. Obstawiać zakłady u legalnego bukmachera.

Do momentu ukończenia 18 lat nie możesz obstawiać zakładów bukmacherskich. Po osiągnięciu pełnoletności to się zmienia i masz prawo zaryzykować własnymi pieniędzmi. Pamiętaj, by wybierać legalnie działających bukmacherów.

7. Grać w gry losowe i hazardowe.

Np. Lotto. Co prawda rzadko kiedy sprzedający losy czy zdrapki przejmują się wiekiem klienta, ale zgodnie z przepisami, w grach losowych mogą uczestniczyć tylko osoby dorosłe. Więc nawet jeśli wygrasz jako 17-latek, na siebie nagrody nie otrzymasz.

8. Zawierać związek małżeński. 

Zarówno kobiety, jak i mężczyźni po osiągnięciu pełnoletności nie muszą prosić nikogo o zgodę, jeśli chcą zawrzeć związek małżeński. Wcześniej jest to możliwe w przypadku dziewcząt w wieku od 16 roku życia, ale za zgodą sądu opiekuńczego.

9. Stawić się na kwalifikację wojskową.

Ten obowiązek dotyczy mężczyzn oraz pewnej grupy kobiet. Na szczęście nie musisz iść na nią od razu po skończeniu 18 lat — wezwanie na kwalifikację wojskową otrzymasz w roku kalendarzowym, w którym ukończysz 19 rok życia. Wyjątkiem są osoby, które zgłosiły się ochotniczo do pełnienia służby wojskowej, jeśli nie mają określonej zdolności do jej pełnienia. Te muszą stawić się na komisji lekarskiej wcześniej. 

Warto dodać, że w razie na przykład wojny, obowiązek obrony mają wszyscy pełnoletni obywatele polscy, zdolni do służby.

10. Zostać honorowym dawcą krwi.

Co prawda przepisy dopuszczają możliwość wcześniejszego oddawania krwi po ukończeniu 17 lat, ale po pierwsze, muszą występować ku temu powody fizjologiczne lub lecznicze, a po drugie, wymagana jest pisemna zgody rodzica (musi być obecny na badaniu) i zakwalifikowanie do pobrania przez lekarza. W praktyce dzieje się to bardzo rzadko: w 2021 roku tylko 10 osób niepełnoletnich zostało dopuszczonych do oddania krwi.

11. Przestać chodzić do szkoły. 

Obowiązek nauki w Polsce trwa do momentu ukończenia 18 lat. Potem, teoretycznie, nie musisz już uczęszczać do żadnej szkoły. 

12. Założyć własną firmę.

Tutaj przepisy dopuszczają możliwość założenia działalności gospodarczej przez osoby niepełnoletnie, ale tylko za zgodą przedstawiciela ustawowego. Dorosła osoba nie musi nikogo prosić o zezwolenie i w może założyć swoją firmę w każdym momencie.

13. Kupować napoje energetyczne.

Od 1 stycznia 2024 r. nowe przepisy wprowadzają w Polsce zakaz sprzedaży napojów z kofeiną i tauryną osobom poniżej 18 roku życia. 

14. Kupować używki.

Jak już jesteśmy przy temacie zakupów, to 18-latek za okazaniem dowodu tożsamości potwierdzającego jego wiek może bez problemu nabyć w każdym sklepie papierosy i alkohol.

15. Wybrać sobie lekarza i iść do lekarza bez zgody rodzica.

Już nie musisz chodzić do lekarza, którego wskazali Ci rodzice. Możesz dokonać samodzielnego wyboru i po prostu zmienić przychodnię. Nie będzie Ci już także potrzebna zgoda rodzica na udanie się do lekarza czy jego obecność w trakcie badań.

16. Wyrobić dorosły dowód osobisty i paszport oraz załatwiać sprawy urzędowe.

Bez zgody rodziców  i ich obecności w urzędach. Dorosłe życie to nie tylko wyrobienie dokumentów, ale możliwość samodzielnego załatwiania wszelkich spraw urzędowych. Na przykład, jeśli chcesz, możesz wystąpić o zmianę imienia czy nazwiska.

17. Występować o alimenty i pobierać je do rąk własnych.

W Polsce niestety jest coraz więcej rozwodów, które zazwyczaj kończą się na tym, że dziecko trafia pod opiekę do jednego z rodziców, a drugi płaci na nie alimenty. W wieku 18 lat możesz samodzielnie starać się w sądzie o ich zasądzenie czy podwyższenie, a także otrzymywać je bezpośrednio na własne konto.

18. Kupić telefon na abonament

O ile większość sieci pozwala na zarejestrowanie karty pre-paid na osobę od 13 roku życia, o tyle, żeby wziąć telefon na abonament, musisz zazwyczaj mieć 18 lat.

Ocena artykułu
Oddaj głos, bądź pierwszy!